O Armenii

     Naród ormiański nie długo cieszył się wolnością we własnym państwie. Przez długie okresy swej historii Ormianie znajdowali się pod dominacją sąsiednich potęg, szczególnie Persji i Turcji. Polityka muzułmańskich mocarstw przyniosła Armenii katastrofalne straty demograficzne oraz znaczne okrojenie terytorium. Wystarczy wspomnieć tu choćby o ludobójstwie dokonanym przez młodoturków około roku 1915, kiedy to tureckie władze wymordowały ponad 1,5 miliona Ormian z terenów Wschodniej Anatolii i Azerbejdżanu. Tamte tragiczne wydarzenia określa się mianem genocide.

     Z setek krwawych, rujnujących najazdów ocalało zadziwiająco wiele budowli sakralnych, utrzymanych w oryginalnym stylu oraz twierdz i zamczysk. Spośród świątyń, na największą uwagę zasługują imponujące klasztory Noravank, Gegard i Tatev oraz oczywiście Eczmiadzin, który nie bez przesady uchodzi za ormiański Watykan. Podobnie jak w przypadku sąsiedniej Gruzji, tak i na terenie Armenii spotykały sie rozmaite wpływy kulturowe. Ciekawym tego przykładem jest wspaniała świątynia hellenistyczna w Garni, wzniesiona przez armeńskiego króla Trdatesa I w pierwszym wieku.

Góra Ararat
fot. Beata Szcześniak

     W krajobrazie Armenii dominują wulkaniczne płaskowyże rozcięte głębokimi wąwozami oraz stożki wygasłych wulkanów. W historii narodu i jego kulturowej symbolice poczesne miejsce zajmuje biblijny Ararat (5165 m n.p.m.). Nawiązuje do niego staroormiańska mitologia oraz godło państwowe. Jeszcze przed niemal wiekiem ta święta góra znajdowała się w granicach państwa i osadnictwa ormiańskiego. Dziś zachodnia granica Armenii biegnie około 30 km na wschód od wierzchołków Araratu. Ormianom pozostają tylko przepiękne widoki na araracki masyw, roztaczające się z Erewania, czyli stolicy ich państwa.